Özet
Okul psikolojik danışmanlarının, öğrenci gelişimini destekleyen önemli bir rol üstlendiği günümüzde, eğitim sistemindeki etkileri giderek daha fazla önem kazanmaktadır. Eğitimde yalnızca akademik başarı değil, öğrencilerin psikolojik ve duygusal gelişimlerinin de başarıyı doğrudan etkileyen faktörler arasında yer aldığı anlaşılmaktadır. Ayrıca, öğrencilerin psikolojik iyilik halleri ile akademik başarıları arasında güçlü bir ilişki bulunduğundan, okul psikolojik danışmanlarının öğrencilerin gelişimindeki etkileri büyük bir öneme sahiptir. Bu bağlamda, bu araştırma, okul psikolojik danışmanlarının özellikle öğrenci başarısını desteklemek ve psikolojik sağlığı iyileştirmek adına okul ortamında gerçekleştirdiği uygulamaları incelemeyi amaçlamaktadır.
Araştırma, 2020 Kasım ayında Türk öğrencilerinden sorumlu psikolojik danışman olarak göreve başlayan ve önce Milli Eğitim Müdürlüğü’nün Pedagojik Psikolojik Destek Eğitim Merkezinde, ardından Türk öğrencilerinin yoğun olduğu bir okulda çalışan araştırmacının yaklaşık on yıllık deneyimine dayanan nitelbir çalışmadır. Ayrıca, araştırmacı sivil toplum kuruluşları ve okul sonrası öğrenci destek projelerinde de aktif olarak görev almıştır. Bu okulda ve diğer okullarda gerçekleştirilen psikolojik danışmanlık hizmetlerinin etkinliği, okul yöneticileri, öğretmenler, öğrenciler ve ailelerle kurulan güçlü iş birliği üzerinden değerlendirilmiştir.
Birleşik Krallık’ta, Department for Education (DfE) tarafından geliştirilen okul danışmanlık hizmetleri ve zihinsel sağlık destek programları, bu tür psikolojik danışmanlık uygulamalarının ne denli önemli olduğunu göstermektedir. DfE’nin önerdiği önleyici programlar ve çok disiplinli yaklaşımlar, öğrencilerin psikolojik sağlıklarını güçlendirmeye yönelik stratejiler sunmaktadır. Bu programlar, okul psikolojik danışmanlarının öğrencilere yönelik daha etkin hizmetler sunabilmesi için bir model teşkil etmektedir. Araştırma, okul psikolojik danışmanlarının ailelerle iş birliği yaparak öğrencilerin hem akademik hem de duygusal gelişimlerini nasıl etkilediğini anlamayı hedeflemektedir.
Ailelerin çocuklarının eğitim süreçlerine aktif katılımı, öğrencilerin başarılarını artırmakta ve psikolojik sağlıklarını iyileştirmektedir. Bu yazının amacı, okul psikolojik danışmanlarının ailelerle kurdukları etkileşimlerin öğrenci başarısı üzerindeki etkilerini ve bu sürecin eğitim öğretim süreçlerine nasıl katkı sağladığını ortaya koymaktır.
Anahtar Kelimeler: psikolojik danışman, aile, öğrenci, okul danışmanlığı.
Giriş
Eğitim sisteminin daha sağlıklı ve verimli işlemesi amacıyla okullarda psikolojik destek hizmetlerinin öneminin giderek arttığı bir döneme denk gelmiştir. Eğitimde başarı ve verimlilik, yalnızca akademik bilgiden değil, öğrencilerin psikolojik ve duygusal sağlığından da büyük ölçüde etkilenmektedir. Okul psikolojik danışmanları, bu bağlamda öğrencilerin hem akademik gelişimlerini desteklerken hem de onları çeşitli psikolojik zorluklardan koruyacak önleyici stratejiler geliştirmektedirler.
Başlangıçta Milli Eğitim Müdürlüğü’nün Pedagojik Psikolojik Destek Eğitim Merkezinde birkaç ay çalışarak, öğrencilere yönelik psikolojik destek hizmetlerinin temelleri atılmaya başlamıştır. Ardından, Türk öğrencilerin yoğun olarak bulunduğu okullardan biri olan Motrat Qiriazi okuluna yerleştirilmiştir. Bu okulda psikolojik danışmanlık hizmetlerinin yanı sıra, diğer okullara ihtiyaç doğrultusunda ziyaretler yaparak, okul yöneticileri, öğretmenler ve öğrencilerle çeşitli psikolojik danışmanlık ve rehberlik çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Okul psikolojik danışmanının çalışmaları sadece öğrencilerle sınırlı olmayıp, aynı zamanda öğretmenler, okul yöneticileri ve ailelerle iş birliği yaparak daha kapsamlı ve bütüncül bir yaklaşım sergileyebilmesini sağlamaktadır.
Bir okul psikolojik danışmanının etkili olabilmesi için, okul yönetimiyle, öğretmenlerle ve ailelerle güçlü bir iletişim ağı kurması gerekmektedir. Öğrencilerin psikolojik sağlıklarını desteklemek, onların yalnızca okulda değil, evde de güvenli ve destekleyici bir ortamda olmalarını sağlamakla mümkün olmaktadır. Öğrencilerin akademik başarıları üzerinde doğrudan etkisi olan aile faktörü, okul psikolojik danışmanlık hizmetlerinin başarısı için kritik bir öneme sahiptir. Ailelerin çocukları hakkında doğru bilgiye sahip olmaları ve evdeki tutumlarıyla eğitim süreçlerine destek olmaları, öğrencilerin okul yaşamlarındaki başarılarını ve psikolojik sağlıklarını olumlu yönde etkileyebilmektedir.
Okul psikolojik danışmanlarının öncelikli hedeflerinden biri, öğrencilerin bireysel gelişimlerine yardımcı olmak, onların duygusal ve psikolojik ihtiyaçlarını karşılamak, sosyo-duygusal becerilerini geliştirmektir. Ancak tüm bu süreçlerin etkin bir şekilde yönetilebilmesi için ailelerin de sürece dahil edilmesi büyük önem taşımaktadır. Ailelerin, çocuklarının eğitim yolculuğundaki rolleri sadece evde sağladıkları destekle sınırlı kalmamalıdır; aynı zamanda okulda verilen rehberlik ve danışmanlık hizmetlerine aktif katılım sağlamaları, hem çocuklarının gelişimlerini hem de okulun eğitim kalitesini artıracaktır. Bu yazıda, okul psikolojik danışmanlarının özellikle ailelerle iş birliği yaparak öğrencilere nasıl daha etkili destek sunduklarına ve eğitim öğretim süreçlerine nasıl katkı sağladıklarına dair elde edilen bulgulara yer verilecektir. Aynı zamanda, ailelerin psikolojik danışmanlık süreçlerine katılımının öğrenci başarısı, psikolojik sağlığı ve okulda genel atmosfer üzerindeki etkileri tartışılacaktır. Çalışmamda, hem okullarda yürütülen psikolojik danışmanlık hizmetlerinin uygulanma şekli hem de ailelerin bu süreçlere katılımı ile ilgili olarak son dört yıl içinde yapılan gözlemler ve görüşmeler ışığında elde edilen veriler üzerinden nitel bir değerlendirme yapılacaktır.
Psikolojik danışman nedir, okuldaki görevi nedir:
Okul psikolojik danışmanı,okullarda öğrencilere psikolojik destek ve rehberlik hizmetleri sunan profesyoneldir. Bu uzmanlar, öğrencilerin duygusal, sosyal ve akademik gelişimlerini desteklemek amacıyla çeşitli hizmetler sağlarlar. Görevleri arasında bireysel ve grup danışmanlığı, psikolojik değerlendirme, kriz müdahalesi, eğitim ve bilgilendirme, program geliştirme gibi alanlar bulunmaktadır. Okul psikolojik danışmanları, öğrencilerin gelişim dönemleringöz önünde bulundurarak, her yaş grubunun ihtiyaçlarına uygun stratejiler geliştirir. Ergenlik dönemi gibi kritik süreçlerde, öğrencilerin kimlik gelişimlerine yardımcı olmak için çeşitli rehberlik çalışmaları yaparlar (Karaca, 2018). Bu bağlamda, öğrencilerin karşılaştıkları sosyal baskılar ve akademik stresle başa çıkmalarına yardımcı olurlar. Yabancı kaynaklarda da okul psikolojik danışmanlarının rolü üzerine çeşitli çalışmalar bulunmaktadır. Örneğin, American School Counselor Association (ASCA), okul danışmanlarının öğrencilerin akademik başarısını artırmada ve duygusal sorunlarını yönetmede kritik bir rol oynadığını vurgulamaktadır (ASCA, 2021).
Ayrıca, çeşitli araştırmalar, okul psikolojik danışmanlarının öğrenci devamsızlığını ve davranış sorunlarını azaltmadaki etkilerini göstermektedir (Lapan et al., 2013). Okul psikolojik danışmanları, ailelerle de iş birliği yaparak öğrencilerin sorunlarına bütünsel bir yaklaşım geliştirir. Ailelerin de süreçte aktif rol alması, öğrencilerin gelişimini olumlu yönde etkileyebilir (Yavuz, 2022). Bu bağlamda, aile eğitim programları düzenleyerek, ebeveynlerin çocuklarına daha iyi destek olmalarını sağlamak önemli bir görevdir.
Okul psikolojik danışmanlarının bir diğer önemli görevi, okuldaki tüm çalışanlarla iş birliği yapmaktır. Öğretmenler, yöneticiler ve diğer personelle sürekli iletişim halinde kalarak, öğrencilerin ihtiyaçlarına yönelik ortak çözümler üretebilirler (Aydın, 2020). Bu iş birliği, okul ikliminin iyileşmesine ve öğrencilerin sağlıklı bir ortamda eğitim almasına katkı sağlar. Dünyada artan stres ve kaygı düzeyleri, okul psikolojik danışmanlarının önemini daha da artırmaktadır.
Okullarda mental sağlık hizmetlerinin güçlendirilmesi, öğrencilerin sadece akademik başarılarını değil, aynı zamanda genel yaşam kalitelerini de olumlu yönde etkiler (Bradley & Greene, 2013). Bu nedenle, okul psikolojik danışmanlığı, eğitim sisteminin ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. Sonuç olarak, okul psikolojik danışmanları, öğrencilerin sağlıklı bir şekilde gelişimlerini destekleyen önemli profesyonellerdir. Eğitimde psikolojik desteğin arttırılması, tüm öğrencilere daha iyi bir öğrenme deneyimi sunma potansiyeline sahiptir.
Okul Psikolojik Danışmanının Eğitim Öğretime Katkıları Üzerine Yapılan Araştırmalar:
Okul psikolojik danışmanlarının, öğrencilerin akademik başarılarını desteklemek amacıyla çeşitli rehberlik ve destek hizmetleri sundukları, yapılan araştırmalarla doğrulanmıştır. Örneğin, González ve Thompson (2012), okul psikolojik danışmanlarının öğrencilerin akademik başarıları üzerinde doğrudan etkisi olduğunu ve stres yönetimi, zaman yönetimi gibi beceriler konusunda verilen eğitimin başarıyı artırdığını vurgulamaktadır. Bu tür müdahaleler, öğrencilerin okul ortamında karşılaştıkları zorlukları aşmalarına yardımcı olur ve akademik performanslarını iyileştirir.
Avrupa’da, okul psikolojik danışmanlarının eğitim öğretime katkıları üzerine yapılan araştırmalar da geniş bir literatüre sahiptir. Örneğin, Håkansson ve Nilsson (2014) İsveç’te yapılan bir araştırmada, okul psikolojik danışmanlarının öğrencilere yönelik müdahale stratejilerinin, öğrencilerin okul başarısını artırmada ve okuldaki duygusal iyilik hallerini iyileştirmede etkili olduğunu bulmuşlardır.
Araştırmada, okul psikolojik danışmanlarının öğrencilere sağladığı bireysel destek ve grup terapileri, öğrencilerin psikolojik dirençlerini artırarak akademik başarılarını iyileştirmiştir. Avusturya’da yapılan bir araştırma, okul psikolojik danışmanlarının eğitimdeki rolünü ve okul iklimine etkilerini incelemiştir. Götz ve arkadaşları (2015), okul psikolojik danışmanlarının uyguladığı rehberlik hizmetlerinin, öğrenci başarısını desteklemenin yanı sıra, okulda olumsuz davranışları ve çatışmaları azalttığını göstermektedir.
Araştırma, okul psikolojik danışmanlarının sınıf yönetimi stratejileri ve öğrenci-öğretmen ilişkilerini iyileştirici müdahaleler sunduğunda, öğrencilerin genel performansında önemli bir artış sağlandığını ortaya koymuştur. Okul psikolojik danışmanlarının eğitim öğretime katkıları, öğrencilerin akademik başarılarını artırmak, sosyal ve duygusal gelişimlerini desteklemek ve genel okul iklimini iyileştirmek açısından çok yönlüdür. Yapılan araştırmalar, okul psikolojik danışmanlarının sunduğu rehberlik ve destek hizmetlerinin öğrencilerin akademik ve psikolojik gelişiminde önemli bir rol oynadığını göstermektedir. Hem APA stilinde yazılmış hem de Avrupa modellerine dayanan araştırmalar, okul psikolojik danışmanlarının eğitim sistemine olan katkılarının ne kadar kritik olduğunu vurgulamaktadır. Bu katkılar, yalnızca öğrenci başarısını değil, aynı zamanda eğitim sisteminin genel işleyişini de iyileştirmeye yardımcı olmaktadır.
Ailelerin Okul Psikolojik Danışmanlığına Katılımının Önemi
Aile-okul iş birliği, öğrencilerin akademik başarısını ve psikolojik sağlığını iyileştirmek için kritik bir rol oynamaktadır. Ailelerin, çocuklarının duygusal ve akademik ihtiyaçlarını anlaması, okul psikolojik danışmanlarının sağladığı rehberlik ve destek ile daha etkili hale gelmektedir.Epstein (2001),ailelerin okul süreçlerine dahil olmalarının, öğrencilerin başarısını artırdığına dair bulgular sunmuştur. Ayrıca, okul psikolojik danışmanları, ailelerin çocuklarının duygusal ve psikolojik ihtiyaçlarını anlamalarına yardımcı olacak eğitimler düzenlemekte, bu da evdeki destekleyici ortamı güçlendirmektedir. Christenson ve Sheridan (2001),ailelerin okul psikolojik danışmanlarıyla iş birliği yaparak, çocukların sosyal ve akademik gelişimlerini daha sağlıklı bir şekilde destekleyebileceğini vurgulamaktadır.Okul psikolojik danışmanlarının ailelere yönelik rehberlik ve eğitim programları, ailelerin öğrencilerinin yaşadığı zorluklarla başa çıkma becerilerini geliştirmelerine yardımcı olmaktadır. Hoover-Dempsey ve Sandler (1995),ailelerin çocuklarına daha fazla ilgi gösterdiğinde, öğrencilerin okuldaki başarılarının önemli ölçüde arttığını belirtmektedir. Ayrıca, ailelerin okul psikolojik danışmanlarıyla yakın iş birliği içinde olmaları, çocukların okulda yaşadığı stres ve kaygıyı azaltabilir. Benner ve Graham (2009), okul ve aile iş birliğinin, öğrencilerin duygusal ve akademik sağlığı üzerinde uzun vadeli olumlu etkiler yarattığını ortaya koymuştur. Ailelerin aktif katılımı, okul psikolojik danışmanlarının öğrencilere yönelik sunduğu psikolojik destek hizmetlerinin daha etkili olmasını sağlamaktadır. Bu nedenle, aile-okul iş birliği, öğrencilerin hem duygusal hem de akademik açıdan sağlıklı bir gelişim süreci geçirmelerini destekler.
Aile Üzerindeki Etkiler: Psikolojik Danışmanlık ve Destek
Okul psikolojik danışmanlarının ailelere yönelik sunduğu destek, aile içindeki iletişimi güçlendirerek ebeveynlerin çocuklarının duygusal ve akademik gelişimlerine katkı sağlamalarına olanak tanımaktadır. Steinberg (2001), ebeveyn tutumlarının çocukların eğitim başarısı üzerindeki güçlü etkilerini inceleyerek, destekleyici ebeveynlik uygulamalarının akademik başarıyı artırdığını belirtmektedir. Aile içindeki psikolojik sorunlarla başa çıkma stratejileri, ailelerin çocuklarıyla sağlıklı bir iletişim kurmalarını sağlar ve bu daöğrencilerin psikolojik iyilik hallerini iyileştirir.
Friedman ve Greenberg (2001), aile içindeki psikolojik sorunlarla baş etme becerilerinin geliştirilmesinin, çocukların okulda yaşadığı stresin azaltılmasında etkili olduğunu göstermektedir. Ayrıca, ebeveynlerin okul psikolojik danışmanlarıyla iş birliği yaparak çocuklarının gelişimine katkı sağlama şekli, çocukların sosyal, duygusal ve akademik becerilerini güçlendirir. Epstein (2001), ailelerin okulda meydana gelen gelişmeleri takip etmeleri ve okul psikolojik danışmanlarının sunduğu rehberlik ile çocuklarının eğitsel sürecine dahil olmalarının öğrencilerin başarısını önemli ölçüde artırdığını belirtmektedir.Ailelerin öğrenci başarısına katkısı ve akademik desteğin önemi, öğrencilerin motivasyonunuartırırken, onların öğrenme sürecine daha fazla katılım sağlamalarını destekler. Ailelerin öğrencilerin hayatındaki rolü, başarılarını doğrudan etkileyen önemli bir faktördür. Ebeveynlerin sağladığı çaba ve destek, öğrencilerin akademik ve sosyal gelişimlerinde belirleyici bir rol oynamaktadır. Güvenilir bir ortamda yürütülen aile destekli çalışmalar, öğrencilerin olumsuz davranış stillerinin değişmesine ve daha olumlu bir yönde gelişmelerine olanak tanımaktadır. Bu tür destekler, öğrencilerin özgüvenini artırırken, eğitim süreçlerine daha sağlıklı bir şekilde katılmalarını sağlar. Sonuç olarak, ailelerin öğrencilerle kurduğu güçlü bağlar, onların eğitim hayatında başarılı olmalarını sağlayan temel faktörlerden biridir.
Okul Psikolojik Danışmanının Ailelerle İletişim Stratejileri Üzerine Yapılan Çalışmaların Bulguları
Okul psikolojik danışmanlarının ailelerle etkili iletişim kurabilmesi, öğrencilerin akademik başarısını ve psikolojik iyilik hallerini doğrudan etkileyen bir faktördür. Birleşik Krallık’ta, Department for Education (DfE), ailelerle sağlıklı iletişim kurmanın ve okul-aile iş birliğini güçlendirmenin önemini vurgulamaktadır. Etkili iletişim yöntemleriarasında, danışmanların açık, saygılı ve empatik bir dil kullanması ön plandadır. Bu tür iletişim, ailelerin güvenini kazanmada ve iş birliğini artırmada etkili olmaktadır. Ayrıca, aile-okul toplantıları, bireysel görüşmelerve grup rehberliğigibi etkinlikler, danışmanların ailelerle doğrudan ve düzenli olarak etkileşim kurmalarına olanak tanımaktadır. Bu tür toplantılar, öğrenciyle ilgili genel bilgilendirmeler, öğrenci başarısı ile ilgili geri bildirimler ve ailenin ihtiyaçları hakkında bilgi paylaşımı için bir fırsat sunar. Eğitim seminerleri, ebeveyn destek gruplarıve aileye yönelik atölye çalışmalarıise ailelerin, çocuklarının psikolojik ve akademik ihtiyaçları konusunda daha bilinçli olmalarını sağlar ve onlara çeşitli baş etme becerileri kazandırır.
Birleşik Krallık’ta, DfE’nin uyguladığı psikolojik danışmanlık programlarında, ailelerin katılımını artırmakiçin danışmanların sürekli geri bildirim vermesi, ebeveynlere yönelik bilgilendirici rehberlik sunması ve ailelerin okul süreçlerine aktif katılımını teşvik etmesi gibi stratejiler bulunmaktadır. Ailelerin okul psikolojik danışmanlarına olangüvenini artırmak için ise, iletişimin şeffaf ve sürekli olması, ailelere değer verildiğini hissettirecek güvenli bir ortamın yaratılması çok önemlidir. Bu bağlamda, okul psikolojik danışmanları, ailelerle yapılan etkin iş birliğini, öğrencilerin duygusalve akademik gelişimlerini desteklemek için temel bir araç olarak kullanmaktadır.
Sonuç ve Öneriler
Yapılan araştırmalar ve genel deneyimler, okul psikolojik danışmanlarının eğitim-öğretim sisteminde önemli bir etkiye sahip olduğunu ortaya koymaktadır. Psikolojik danışmanların ailelerle kurduğu etkili iletişim, öğrencilerin hayatında olumlu değişikliklere yol açmakta ve aile-okul işbirliğinin güçlenmesine katkı sağlamaktadır. Aileler ile sağlanan bu işbirliği, öğrencilerin akademik ve duygusal gelişimlerinde kritik bir rol oynamaktadır. Ayrıca, okul psikolojik danışmanlarının, öğretmenlerle ve aileyle işbirliği yaparak yürüttükleri çalışmalar, öğrencilerin başarısını doğrudan etkilemektedir.
Bu süreçte, aile içindeki iletişim dinamiklerine zarar vermemek için işbirliğinin saygı çerçevesinde ve dikkatlice yapılması gerektiği önemlidir. Araştırmalarda, çeşitli yaş gruplarında ve davranışsal sorunlar yaşayan öğrencilerde, okul-aile danışmanlık çalışmasının olumlu yönde kısa sürede etkiler yarattığı gözlemlenmiştir. Özellikle, dışlanan veya problemli olarak etiketlenen öğrencilerde, okul psikolojik danışmanlarının aileyi bilgilendirici ve destekleyici tutumu sayesinde, öğrencilerin davranışlarında hızla iyileşmeler görülmüştür.
Dünya genelinde ve Avrupa’da yapılan birçok araştırma, okul içindeki aile destekleyici programların geliştirilmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Birleşik Krallık’ta uygulanan Department for Education (DfE)programları, okul psikolojik danışmanlarının ailelerle işbirliği yaparak öğrencileringelişimine katkı sağladığı modeller üzerine odaklanmaktadır. Bu programlar, özellikle okul ve aile arasındaki iletişimi güçlendirmek ve öğrencilerin sosyal-duygusal becerilerini geliştirmek amacıyla çeşitli stratejiler sunmaktadır. DfE’nin uyguladığı programlar, öğretmenler ve okul psikolojik danışmanları arasındaki işbirliğini güçlendirerek, ailelerin de sürece daha aktif bir şekilde dahil olmalarını sağlamaktadır. Okul içindeki aile destekleme sistemlerinin daha kapsamlı bir şekilde yapılandırılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Bu tür sistemlerin, öğrencilerin psikolojik ve akademik ihtiyaçlarını karşılamak için bölgesel bazda daha geniş bir çerçevede kurulması gerektiği açıkça ortaya çıkmaktadır. Öğrencilerin gelişimlerini en iyi şekilde desteklemek için okul içindeki destek hizmetlerinin profesyonel ekipler tarafından yönetilmesi önemlidir.
Okul psikolojik danışmanlarının, ailelerle güçlü bir iletişim kurabilmesi, ebeveynlerin okula olan güvenini artırmak için oldukça etkili bir yöntemdir. Ailelerin okula karşı güvensizliklerini aşmanın en etkili yolu, okul psikolojik danışmanlarının uygun iletişim tekniklerini kullanarak aileleri bilgilendirmesi ve onlarla düzenli bir işbirliği yapmasıdır. Bu süreçte, ailelerle yapılan görüşmelerin çözüme yönelik olması ve durumun sürekli olarak takip edilmesi, hem öğrenci başarısını artırmakta hem de ailenin okul sürecine katılımını teşvik etmektedir. Ebeveynler, çocuklarının eğitim sürecini daha yakından takip ettiklerinde, çocuklarının akademik ve psikolojik gelişiminde pozitif değişiklikler gözlemlenmektedir.
Okul psikolojik danışmanlığı, öğrencilerin akademik ve sosyal yaşamlarını olumlu yönde etkileyebilir. Öğrenci ihtiyaçları göz önünde bulundurularak öğretmen, aile ve okul iş birliği, öğrencilerin gelişiminde en önemli etkenlerden biridir. Ailelerin, çocuklarının okul yaşamındaki süreçlere katılımı, öğrencilerin kendilerini değerli hissetmelerine ve güvenli bir ortamda eğitim almalarına katkıda bulunur.
Ailelerin okul psikolojik danışmanlarıyla iş birliği yapması, öğrencilerin gelişim süreçlerini olumlu yönde etkilemektedir. Okul ortamında öğrencilerin kendilerini güvende hissetmeleri, onların başarılı bir şekilde eğitim almalarını sağlar. Güvenli bir ortamda, öğrenciler kendilerini ifade etme, öğrenme ve sosyal becerilerini geliştirme fırsatı bulurlar. Bu durum, hem akademik başarıyı hem de sosyal uyumu artırmaktadır. Okulda danışmanlık hizmetine başvuran öğrencileri birkaç kategoriye ayırmak mümkündür:
1. Öğretmenler Tarafından Danışmanlığa Gönderilen Öğrenciler (Riskli Grup): Bu grup, sınıf içindeki veya okul içindeki uygunsuz davranışlar nedeniyle danışmanlığa yönlendirilen öğrencilerdir. Örneğin, yasak madde kullanımı, okulda kavga çıkarmak veya delici kesici alet taşıma gibi davranışlar sergileyen öğrenciler, hem kendilerine hem de çevresindekilere zarar verebilecek riskli durumlar yaratmaktadır. Bu öğrenciler, okul ortamında önemli sorunlar oluşturan ve müdahale gerektiren bireylerdir.
2. Öğretmenler Tarafından Danışmanlığa Gönderilen Öğrenciler (Sonuçlandırılamayan Grup): Bu grup, öğretmenlerin sınıfta yaşanan sorunları anlamlandıramadığı öğrencilerden oluşmaktadır. Özellikle altıncı sınıf seviyesindeki öğrenciler, dikkat eksikliği, disleksi, disgrafi veya sosyal etkileşimde zorluk yaşayan bireyler olabilir. Öğretmenler, bu tür öğrencilerin ihtiyaçlarını anlamakta zorluk çekebilir ve bu nedenle danışmanlık hizmetine başvurma ihtiyacı doğar. Bu tür durumlar, öğrencilerin akademik gelişimlerini olumsuz yönde etkileyebilir.
3.Kendi İsteğiyle Danışmanlığa Başvuran Öğrenciler: Okul psikolojik danışmanının görevlerini bilen ve sınıflarda gerçekleştirilen farkındalık çalışmalarından etkilenen öğrenciler, bu grupta yer almaktadır. Kendini geliştirmek ve kariyer planlaması yapmak isteyen öğrenciler ile sınıf içinde dışlanan veya aile içi sorunlar yaşayan bireyler de bu grupta bulunur. Bu öğrenciler, öğretmenlerinden izin alarak danışmanlık sürecine katılır ve bu durum, onların kendilerini daha iyi ifade etmelerine olanak tanır.
4.Kendi İsteğiyle Gizli Gelen Öğrenciler: Bu grup, ders saatleri sona erdiğinde, öğretmenlerin okulda bulunmadığı zaman dilimlerinde danışmanlığa başvuran öğrencilerdir. Bu öğrencilerin stresinin, okul ve öğretmenlerle doğrudan bağlantılı olduğu saptanmıştır. Ayrıca, aile ortamından uzaklaşma isteği ve akran baskısı nedeniyle gizli bir şekilde danışmanlığa başvuran öğrenciler de bulunmaktadır. Bu durum, öğrencilerin ruhsal sağlıklarını olumsuz yönde etkileyebilmektedir.
5.Aile Üyeleri Tarafından Yönlendirilerek Danışmanlığa Başvuran Öğrenciler: Bu grup, aile ilişkileri güvenilir olan ancak belirli takıntılarını çözmek veya ailenin müdahalesinin yetersiz kaldığı durumlarda danışmanlığa yönlendirilen öğrencilerdir. Aile içindeki sorunlar nedeniyle okul ortamında zorluklar yaşayan ve her iki alanda da sıkıntılar çeken öğrenciler de bu grupta yer alır. Bu tür öğrencilerin aile ortamındaki sorunlar, okul hayatlarını olumsuz yönde etkileyebilmektedir.
Sonuç olarak, okullarda sadece akademik başarıya odaklanmanın yetersiz kaldığı, öğrencilerin duygusal, sosyal ve iletişim becerilerinin de dikkate alınarak demokratik bir yaklaşım sergilenmesinin önemli olduğu anlaşılmaktadır. Okul psikolojik danışmanlarının, öğrenci gelişimine katkı sağlamak için okul içindeki aile destek sistemlerini geliştirmeleri, eğitimdeki başarıyı artırmak için kritik bir adımdır. Ebeveynlerin, okul süreçlerine daha fazla dahil olmalarını sağlamak ve onların güvenini kazanmak için okul psikolojik danışmanlarının, etkili iletişim kurarak ailelerle işbirliğini güçlendirmeleri gerekmektedir.
Bu süreç, öğrencilerin psikolojik ve akademik başarılarının artırılmasında önemli bir rol oynamaktadır. Department for Education (DfE) Programı Hakkında Bilgi Birleşik Krallık’ta Department for Education (DfE), okullarda öğrencilere yönelik psikolojik danışmanlık hizmetlerinin kalitesini artırmayı hedefleyen bir dizi programı hayata geçirmiştir.
Bu programlar, özellikle aile-okul işbirliğini güçlendirmeye yönelik stratejiler geliştirmektedir. DfE, okul psikolojik danışmanlarının, ailelerle işbirliği yaparak öğrenci başarısını artıran uygulamalara odaklanmaktadır. DfE’nin sunduğu “Parental Engagement” programları, ebeveynlerin çocuklarının eğitimine daha fazla katılmalarını sağlamak ve onların gelişimlerini desteklemek için ailelere yönelik rehberliksunmaktadır.
Bu tür stratejiler, öğrencilerin hem akademik hem de duygusal gelişimlerinde belirgin iyileşmelere yol açmaktadır. Ayrıca, okulda ve ailede uyumlu bir destek sistemi kurulması, öğrencilerin okul sürecine daha aktif katılımını sağlamaktadır.
Kaynakça
ASCA (2021). The Role of School Counselors.
Aydın, H. (2020). Okul Psikolojik Danışmanlığı: Teorik ve Uygulamalı Yaklaşımlar. Eğitim Bilimleri Dergisi.
Benner, A. D., & Graham, S. (2009). The role of family involvement in supporting children’s academic success. Educational Psychology Review, 21(2), 191-212.
Bradley, R., & Greene, A. (2013). What Is the Predictive Value of School-Based Mental Health Services?. Journal of School Psychology.
Christenson, S. L., & Sheridan, S. M. (2001). Schools and families: Creating essential connections for learning. Guilford Press.
Epstein, J. L. (2001). School, family, and community partnerships: Preparing educators and improving schools. Westview Press.
Friedman, R. A., & Greenberg, M. T. (2001). Family support and children’s development. Family Relations, 50(2), 211-220.
González, T., & Thompson, G. (2012). The impact of school counselors on academic achievement. Journal of Educational Psychology, 104(4), 1068-1079 https://doi.org/10.1037 /a0027541
Götz, M., Karmasin, M., & Zimmermann, S. (2015). The role of school counselors in promoting academic success in Austria. Journal of School Psychology, 53(6), 471-480. https://doi.org/ 10.1016/j.jsp.2015.09.004
Håkansson, K., & Nilsson, H. (2014). School psychology in Sweden: An investigation into the role of school counselors and their impact on student outcomes. European Journal of Psychology of
Education, 29(2), 215-229. https://doi.org/10.1007/s10212-014-0209-3
Hoover-Dempsey, K. V., & Sandler, H. M. (1995). Parental involvement in children’s education: Why does it make a difference? Teachers College Record, 97(2), 310-331.
Karaca, E. (2018). Ergenlik Dönemi ve Psikolojik Danışmanlık. Psikoloji Dergisi.
Lapan, R. et al. (2013). Impact of School Counseling on Student Outcomes. Journal of Counseling & Development.
Yavuz, B. (2022). Ailelerin Okul Psikolojik Danışmanlığı Sürecindeki Rolü. Aile ve Toplum Dergisi.
