.John Gardner: Udhëheqësit më të mirë që kam njohur nuk janë vetëm mendimtarët më të guximshëm; ata janë nxënësit më të pangopur.

Cornel West, filozof dhe autor: “Ju nuk mund t’i udhëheqni njerëzit nëse nuk i doni ata.  Ju nuk mund t’i shpëtoni njerëzit nëse nuk i shërbeni atyre “

Barack Obama, Presidenti i 44 -të i Shteteve të Bashkuara: “Në një ekonomi globale ku aftësitë më të vlefshme që mund të shesësh janë njohuritë e tua, një arsim i mirë nuk është më vetëm një rrugë drejt mundësive – është një parakusht.”

Drejtori që udhëheq me shembull vlerësohet si model për tu ndjekur, jo vetëm për nxënësit në shkollën ose rrethin e tij, por edhe për kolegët dhe prindërit. Një drejtues që udhëheq me shembull pothuajse gjithmonë merr respekt dhe admirim, pa të cilin ai ose ajo do të gjejë pak fat dhe rezultate në udhëheqje. Siç tha filozofi dhe mjeku Albert Schweitzer dikur, shembulli nuk është gjëja kryesore në ndikimin e të tjerëve; është e vetmja gjë.

Drejtori i sukseshëm është nxënës gjatë gjithë jetës: ndoshta më e rëndësishmja nga të gjitha cilësitë që një drejtues shkolle mund të ketë është etja e pashuar për dije. “udhëheqja dhe të mësuarit janë të domosdoshme për njëri-tjetrin”. Udhëheqësit më të mirë, pavarësisht se në cilën shërbim punojnë, e dinë që ata kurrë nuk do t’i dinë të gjitha. Ata janë të përulur në njohuritë e tyre, por të sigurt në aftësitë e tyre. Ata janë individë pafundsisht hulumtues, nuk ndalojnë së pyeturi dhe mësuari.

Udhëheqësi nuk duhet të identifikohet me:

• Statusin (personi i rangut të lartë mund të jetë thjesht burokrati numër një në organizatë / institucion. Shumë pozita të statusit të lartë mbajnë mbi vete vlera simbolike dhe tradita që shtojnë mundësin e udhëheqjes. Procesi i përzgjedhjes për pozita të larta nuk përmban një siguri për rezultate);

• Pushtetin: Udhëheqësi përmes pushtetit ndikon te stafi dhe të tjerët, por shumë persona me pushtet, janë pa prirje për udhëheqje;

• Autoritetin zyrtar: Autoriteti zyrtar është vetëm një pushtet i legjitimuar, kudo ka drejtues të cilët imagjinojnë se, pozicioni i tyre në organogramin e organizatës, u ka dhënë atyre një masë ndjekësish, sigurisht që JO. Atyre u janë dhënë vartës. Nëse vartësit kthehen ose jo në ndjekës, varet nga ajo nëse drejtori vepron ose jo si udhëheqës”

Fuqia e legjitimuat 

është  thelbi i autoriteti për ta ushtruar funksionin e drejtorit dhe lëvizur shkollën. Një autoritet mund të ketë ose të mos ketë fuqi. Një shembull: drejtori i një shkolle e ka autoritetin të pranojë/presë nga një mësimdhënës planifikimin vjetor ose për periudhë mësimore, por nuk e ka fuqinë për ta mbështetur (ndihmuar) apo për ta detyruar/udhëzuar atë, për rishikim përkatësisht plotësim (mungesë e profesionalizmit).

Nxitini ndryshimin: 

Mënyra më e shpejtë për të krijuar një shkollë ku stafi është i përkushtuar, është duke nxitur një mjedis që beson në ndryshim. Një rol kyç në jetën e një drejtori është të jesh instistues, këmbëngulës, nxitës i vazhdueshëm për ndryshimin. Kjo do të thotë ndryshim për shkollën, nxënësit, prindërit, komunitetin dhe mjedisin

Disa nga detyrat dhe përgjegjësitë e drejtorit të shkollës në lëvizje, të cilat duhet të planifikohen dhe të jenë pjesë e programit vjetor të punës

Udhëheqja nuk është individi ose funksioni.  Ajo është lidhje etike/morale në mes njerëzve, e bazuar në besim, përgjegjësi, angazhim, lidhje emocionale, vizion dhe qëllime të përbashkëta.

1. Rregulloni zyrën tuaj;
2. Azhuroni të dhënat në faqen zyrtare të shkollës;
3. Përcaktoni një vizion të qartë dhe të arritshëm të shkollës;
4. Reflektoni vizionin dhe vlerat, në punën e përditshme;
5. Mbani ditarin personal të punës;
6. Mbani me rregull dhe korrektësi kronikën/historikun e shkollës;
7. Zgjedhni dhe aplikoni stilet e udhëheqjes në përputhje me kulturën shkollore;
8. Analizoni, plotësoni dhe vlerësoni realizimin e PZHSH
9. Përcaktoni objektivat strategjike zhvillimore të shkollës;
10. Përcaktoni objektivat specifike për vitin shkollor;
11. Hartoni planifikimin vjetor të punës (programin) të drejtorit;
12. Planifikoni vlerësimin personal formativ;
13. Hartoni planin e përmisimit të drejtorit;
14. Vendosni vijat e komunikimit etikë me komunitetin e shkollës;
15. Vendosni bashkëpunim të vazhdueshëm horizontal dhe vertikal me me nxënësit, prindërit, stafin professional, mësimdhënësit;
16. Dërgoni letër mirëseardhje tek stafi dhe familjet e nxënësve;
17. Zbatoni parimin “Derë e Hapur” për bashkëpunim;
18. Hartoni kodin etikë të shkollës;
19. Përmisoni klimën në shkollë;
20. Kontrollini sistemin e sigurisë në shkollë;
21. Kontrolloni sistemet e ujit, rrymës, mbrojtjes nga zjarret etj;
22. Planifikoni dhe organizoni kujdesin shëndetësor për nxënësit;
23. Kontrolloni përgatitjen higjienike-teknike të objektit shkollor;
24. Përcillni procesin e furnizimit të shkollës me mjete higjienike;
25. Përcillni procesin e furnizimit të shkollës me lëndë djegëse;
26. Përcillni procesin e furnizimit të nxënësve me tekste shkollore;
27. Furnizoni shkollën me dokumentacion shkollor;
28. Plotësoni (sipas nevojës) Rendin shtëpijak të shkollës;
29. Harmonizoni rregulloret e shkollës me ndryshimet në legjislacion
30. Hartoni planin-programin vjetor të shkollës;
31. Programoni planifikimet për korigjimin dhe zbatimin e Kurrikulit;
32. Monitoroni dhe vlerësoni zbatimin të kurrikulit;
33. Planifikoni dhe monitoroni metodologjinë e mësimdhënies;
34. Vëzhgoni orët mësimore dhe siguroni informatat kthyese;
35. Organizoni takimin me stafin pedagogjik të shkollës;
36. Planifikoni avancimin profesional të mësimdhënësve dhe stafit;
37. Iniconi nisma që synojnë përmirësimin e mësimdhënies-nxënies;
38. Mbështetni me këshilla profesionale mësimdhënësit e rinjë;
39. Kontrolloni dhe vlerësoni planifikimet e mësimdhënësve;
40. Organizoni takime me aktivet profesionale të shkollës;
41. Organizoni takime me shërbimet profesionale të shkollës;
42. Ndërtoni ekipet shkollore (kurrikulare, të vlerësimit, të cilësisë, të vlerësimit të brendshëm, të hartimit të PZHSH, të organizimit të aktiviteteve jashtëmësimore, të vlerësimit dhe përmirësimit të klimës shkollore, të përmirësimit të shkollës etj.);
43. Delegoni detyra dhe përgjegjësi tek ekipet shkollore dhe stafi;
44. Takohuni me anëtarët e ekipeve shkollore për planifikim të punëve;
45. Mbështetni ekipet shkollore me paisje dhe mjete për aktivitet;
46. Përcillni zbatimin e programit të punës për secilin ekip shkollor;
47. Planifikoni me ekipin përkatës planin e përmisimit të shkollës;
48. Planifikoni me ekipin përkatës procesin e vlerësimit të shkollës;
49. Planifikoni me ekipin përkatës procesin e vlerësimit të nxënësve;
50. Planifikoni zbatimin e risive/novacioneve në mësimdhënie;
51. Planifikoni projekte të ndryshme shkollore;
52. Hartoni normativin e punës për të gjithë stafin;
53. Bëni ndarjen e klasave në mësues dhe lendëve në arsimtar;
54. Caktoni mësimdhënësit kujdestar klase;
55. Caktoni mësimdhënësit kujdestar dite;
56. Monitoroni procesin e regjistrimit të nxënësve në shkollë;
57. Bëni ndarjen/sistemimin e nxënësve në paralele/klasa
58. Planifikoni dhe mbështetni pjesëmarrjen dhe gjithëpërfshirjen;
59. Mbështetni nxënësit me nevojta të ndryshme edukative;
60. Vendosni pritshmëri të lartë dhe të arritshme nga nxënësit;
61. Planifikoni dhe monitoroni të nxënit me projekte;
62. Planifikoni dhe monitoroni mësimin plotësues;
63. Planifikoni dhe monitoroni mësimin suplementar;
64. Mbështetni nxënësit me talente dhe dhunti;
65. Vizitoni nxënësit në klasat e tyre, fillimisht nismëtarët;
66. Hartoni planifikimin “nxënësi i ri” për javën e parë të shkollës;
67. Planifikoni dhe monitoroni provimet dhe riprovimet e nxënësve;
68. Hartoni orarin mësimor për nxënësit;
69. Kontrolloni plotësimin e dokumentacionit shkollor;
70. Planifikoni dhe organizoni piknik dhe shetitje me nxënësit;
71. Planifikoni dhe organizoni evente rekreative-zbavitëse;
72. Planifikoni dhe organizoni evente kulturore dhe sportive;
73. Planifikoni dhe organizoni evente edukuese dhe shkencore;
74. Rishikoni politikat e angazhimit të prindërve në shkollë;
75. Programoni dhe mbështetni aktivitete në partneritetit me prindërit;
76. Azhuroni intinerarin e takimeve me prindër;
77. Takohuni me këshillin e prindërve;
78. Programoni aktivitetet të përbashkëta me grupet e interesit;
79. Promovoni vullnetarizmin me komunitetin;
80. Organizoni takime me Këshillin Drejtues të shkollës;
81. Takohuni me këshillin e nxënësve;
82. Planifikoni bashkëpunimin me shkollat tjera;
83. Planifikoni furnizimin e shkollës me teknologji mësimore;
84. Planifikoni dhe organizoni punën e dobishme shoqërore;
85. Mbështetni nismat vetanake të stafit dhe mësimdhënësve;
86. Zgjidhni situatat jo të përshtatshme/jo etike;
87. Përmisoni imazhin e shkollës;
88. Publikoni dhe mbështetni të arriturat e shkollës;
89. Publikoni dhe mbështetni produktet dhe rezultatet e mësuesve;
90. Publikoni dhe mbështetni produket dhe rezultatet e nxënësve;
91. Planifikoni dhe organizoni evente promovuese për shkollën;
92. Mbështetni botimin e gazetës shkollore;
93. Krijoni mjedise nxitës për lojë dhe mësim;
94. Realizoni vendimmarrje të përbashkët;
95. Përfshini komunitetet e shkollës në planifikimin e politikave;
96. Mbështetni zhvillimin e burimeve humane;
97. Bashkëpunoni me Drejtorin arsimore-Komunën;
98. Bashkëpunoni me Inspektoriatin e Arsimit;
99. Bashkëpunoni me institucionet e tjera të mirëqenies, sigurisë etj;
100. Bëni buxhetin (përgatitja, miratimi dhe ekzekutimi);
101. Shfrytëzoni buxhetin për cilësinë e punës në shkollë;
102. Përmbushni procedurat e furnizimit publik në përputhje me ligjin;
103. Siguroni procedura transperente të llogaridhënies përfundimtare;
104. Përfshini komunitetin e shkollës në planifikimin e buxhetit;
105. Planifikime të tjera sipas interesimit dhe specifikave të shkollës;